De warmte hangt op deze vroege ochtend al als een zomerse deken over me heen als ik naar Nuland fiets. Bij zorghoeve Mariaburg is het rustig. Ik parkeer rond half tien mijn fiets in de schaduw van een dikke boom. Een groepje roodbonte koeien schaart zich rond een ijzeren waterbak. Een enkeling blijft liggen. Meewarig kijken ze me aan.Aan de overkant zie ik naast de schuur twee paarden. Een daarvan is ‘verkleed’ als ezel. Misschien heeft de zwart wit gestreepte voor de warmte of de vliegen een preventiejasje aan. Een bijzonder gezicht, dat zeker.

Me Too
Het afspraakpunt blijkt op twee manieren uitlegbaar, zowel bij Mariaoord als bij Mariaburg wachten de wandelliefhebbers. Als we eenmaal elkaar hebben gevonden zijn we compleet. IVN gidsen Cor van Haest en John Gallast staan ons weer op deskundige wijze bij. We splitsen op en lopen het bos in. Direct links aan het pad wijst Cor op een enorme eikenboom. De reusachtige stam doet vreemd aan, een beetje knoestig, rondborstig zeg maar. Cor is zo wijs om er geen identiteit eraan te koppelen. ‘Sinds de Me-too moet je opletten,’ zegt hij.
We lopen verder, ik voel droge sprieten langs mijn blote benen wapperen. Direct al is duidelijk dat de natuur ook zucht onder deze extreme warmte. Het is droger dan droog.

Een andere blik op het kraanwater
Dit bosgebied wordt in de volksmond ook wel eens waterleidingduinen genoemd. De gemeente, Brabant Water en Brabants Landschap beheren het gebied. Het is een waterwingebied waarvan Rosmalen 1.6 miljard liter en Den Bosch 6 miljard liter per jaar afneemt. Verrassend, je kijkt in deze warmte toch even anders naar je kraanwater.
Het terrein was vrij monotoon van inrichting, alleen naaldbossen. Daarom is er in de afgelopen vijf jaar biodiversiteit toegepast. Er zijn extra andersoortige planten toegevoegd zodat het gebied wat meer variëteit biedt. We stuitten op een bijzondere mooie boom, de zee-den. Prachtig decoratiemateriaal voor rond de kerst. Een witte kerstengel op zo’n tak en je bent met de feestdagen klaar.
In een uitgeholde berken boomstam is de werkplaats van de specht. Soms huist er in het voorjaar een nestje met kleintjes in. Ook in dit gebied zien we de grote klis met de plakbolletjes. Langs lopende dieren of mensen verspreiden het zaad. We kijken naar de bijzondere korstmossen, Heidelucifer en rood Bekermos. Net als het Sint-Janskruid oogt het droog. Maar verrassend, enkele hardvochtige brempolletjes staan in bloei. De levendbarende hagedis liet zich tijdens onze wandeling niet zien.

Publieksdagen
De vrijwilligers van IVN zijn in het gebied regelmatig aanwezig om er te werken.
Er zijn twee dagen waarop publiek extra welkom is. Dat is tijdens NL-Doet (15 en 16 maart 2019) en tijdens de natuurwerkdag op de eerste zaterdag in november. Brabant Water zorgt dan voor een tent en de catering.

De warmte en de lange termijnprognose van Cor
Als het langer warm blijft zal dat ook voor de natuur te merken zijn. Cor legt uit dat de bomen al knoppen hebben aangelegd voor volgend jaar. Deze krijgen een tik. Als de wortels ook gaan verdrogen dan is het over voor de bomen. De oude heiplanten redden het wel weer, maar de jonge hei is kwetsbaar. Het kan een terugslag van vier tot vijf jaar geven. Ook de vlinders gaan het merken. Planten verdrogen en de nectar verdwijnt. Je ziet dan mogelijk dat er volgend jaar minder vlinders in aantallen en soorten zijn.
Het was een mooie maar warme wandeling. We streken voor een drankje nog even neer op het terras van Mariaoord. Na afloop bedankte Cis onze rondleiders. Het was geweldig dat ze ondanks de warmte zorgden voor een mooie begeleide wandeling.
Als ik in slow tempo terugfiets naar Den Bosch schrik ik van mijn voeten, pikzwart en stoffiger dan stoffig. Straks maar even uitgebreid onder de sproeier. Hoewel met het tekort aan water…. Beter weken in een klein teiltje dan maar.

IVN 's-Hertogenbosch

©2018 Zomerschool SAS Den Bosch//Koosje de Leeuw