week 19 - 8 mei 2024  - 286 Mart Grjeel(e) (het woord van de vorige keer) Yvonne Rijk weet wel raad met het woord grjeele, hoewel: 'Grjeele, in het mjeervoud, da zen bretels oem uw broek oep t'ouwe. Mjeestal zen da meese mej nen dieke buik die grjeele nwoodig emme. Agge gennen dieken buik et kuunde beter nen riem gebruike oem uw broek oep zen plaots t'ouwe.

Jan Luysterburg

Lest zeej nog iemet: "iek deenk da'k afgevalle zen, want mun broek gao d'afzakke. Iek zal mar ies un paor grjeele gon kwoope."

Ej was nie afgevalle, mar zunnen buik was dieker gewôôre en dan gaot die broek er ok nie mer over.

Ut woord gjreel, enkelvoud, da ken'iek nie. Eigeluk em'iek da nog nôôit gewôôrd. Iek kan me da dók nie goed veurstelle. Jeen grjeel. Mej jeen grjeel angt oew broek toch schêêf?

Iek weet wel datter vroeger un manneke was, die asse "Grjeeltje" noemden. Iek weet nie goed mjeer waor die wôônde. Iek docht oep Calfven.

Wa'k wel ken ies ut woord "gejreel of gajreel" Jao die e der tuuse mok wel veul uit. Da dè dun jeel aandere betjeekenies. Agge ient gejreel lwoopt, dan doede presies wa d'iederjeen van oew verwacht.

Lest was iek ien un supermart en daor liep een moeder mej un paor kienders. Die kienders waore stroontverveelend aon ut doen. Ge kent da wel. Overal aonziete, mej mekaore kliere en toen attie moeder der wa van zeej gieng jeen kiend oep de groond liege. Ze wier der allemaol rôôd van. Iek ooi dur un bietje kompassie mej, want ge kuunt daor nieks aon doen.

Toen kwam er un aandere moeder aon, ook mej un paor kienders. Die kienders liepen môôi neffe dur bodschappekarreke. (toen toevallig, deenk iek).

Ze zegt tegen die aandere moeder: "'k gelôôf dagge dur gen baos over kuunt wôôre."

Zegt die moeder mej die vervelende kienders: "Zurgde gij nou mar dagge oew eige joeng ient gejreel out."

Un gejreel ies ok da tuigske wa da dún peird oem zunne kop et. (oef moet iek zegge "hoofd"?)

Vroeger wôônde oep den Aonwas, Burgemjeester Voetenstraot, Jan de grjeelmaoker. (kek da d'ies dan wer zoonder e.)

Iek weet nie goed oef dattie nou peirdetuigskes maokte. Ej zal vast gen bretels gemaokt emme.'

Een mooi verhaal weer, Yvonne, maar ik zal je een beetje uit de brand helpen. Wat jij gerjeel of garjeel noemt is hetzelfde als grjeel. Het hangt er maar vanaf hoe vlug je het uitspreekt.

En een grjeelmaoker is inderdaad iemand die paardentuig of bokkentuig maakt of repareert. Lees maar wat Yvonne hieronder schrijft.

Monda van Diesen denkt moeite te hebben met het woord van de vorige keer:

'Beste Jan,

Ik zal proberen er iets van te maken maar het is niet gemakkelijk.

Maar allereerst wil ik Ad Borremans welkom terug wensen. Ik ben blij dat je weer beter bent Ad en dat we weer kunnen genieten van jouw leuke verhaaltjes.

En nou gaon we het hebbe over grjeelle, en ik weet het nie zeker wur meester Jan, mar iek zou ien het meervoud toch grjeelle schrijve.

Grjeelle, zèn bretels vur manne mèj dieke buike, die ze moette draoge omda t’er broek aanders afzakt.

Iek em daor nie zoveul verstaand van want iek zèn een vrouw en die draoge die nie! Hoewel da t’er ok veul vrouwe zèn mèj dieke buike, mar die em iek nwoot grjeelle zien draoge!!

Mijne man zaoliger hoi ok een buikske en droeg ze ok.

En iek zien tegeworrig jonge manne die kleurige grjeelle draoge, mar da d’ies vur de sjoow!

De meese vraoge ok wellies aon iemes die ze aard zien waarke: Ik weet nie, eddut grjeel wer aon?

En van iemand die zèn eige nie goed gedraogt zegge ze: hij lwoopt nie ien ‘t gerjeel.

Baai oos oep ‘t durp woonde vroeger een grjeelmaoker en die noemde ze: Jan Grjeel! Dieje man maokte de grjeelle vur de peirde van de boere. Want die peirde moesse de kaarre trekke die volgelaoje waore mèj tarrow of pakke strooi. En die hadde grjeelle aon, want daor moes de boer ze mèj besture.

Toch nog wa gevonne oep de moeilijke oepdracht.'

Het nieuwe woord

Soms denk ik da te mart 'n bietje ouwerwets is en daorom aachteruit gaot. Mar of ta waor is weet ik nie. Wa denkte gij?

Gaode zellef nog gereegeld gezelleg naor de mart? En wa kwoopte daor dan?

Toen ik nog voogeltjes kwikte, gieng ik m'ne n'ooverschot op 't lest van 't sezoen ok aaltij marte. Ik brocht die voogeltjes dan naor d'n opkwooper.

Wat wilt u aan onze lezers kwijt over dit onderwerp? Uw reacties zijn tot en met dinsdag 14 mei 2024 van harte welkom op het adres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Geschreven door: Jan Luysterburg