Met dank aan De Krant

maand 2023-10 - 18 oktober 2023

Ken d’oew diejelekt!

Heemkundekring Het Zuidkwartier in de gemeente Woensdrecht geeft drie keer per jaar een 'kroniek' uit, De Tijding genaamd, en als vertegenwoordiger van de werkgroep Dialecten krijg ik daarin natuurlijk ook een vaste rubriek. Die rubriek noem ik: Ken je dialect. Ik schrijf telkens een verhaaltje, waarbij ik een aantal woorden cursief druk en dan vraag ik aan de lezers wat die woorden betekenen.

In Woensdrecht zijn er grote verschillen in de dialecten van Putte, Ossendrecht, Hoogerheide en Woensdrecht. De verhaaltjes schrijf ik daarom in een soort 'gemiddelde' van die dialecten.

Omdat het erg lang duurt voordat de volgende Tijding verschijnt, laat ik op een andere plaats in hetzelfde blad de oplossing plaatsen. Vaak komen mensen mij enthousiast vertellen dat ze de woordjes (bijna) allemaal kenden. Ik ben benieuwd of u ze kent zonder dat ik de oplossing erbij zet.

Met veel genoegen presenteer ik hierbij twee dergelijke verhaaltjes.

De drwoom
Sjors keek op z’n lozzie. Was ’t al zoow laot? IJ moes nog zoowveul doen. Z’n aarte wieje, z’n bwoone trekke, z’n errepels uitdoen. En ok nog ’n maol peejkes uittrekke vur z’n vrouw. Da moog ie nie vergeete, want Merie viel nie meej, wur.

IJ gieng meej gaank aon de gaank. Jirst mar de peejkes. Jeekusvanmeraante, die waore nog jimmel wiet, die waore nog nie bekwaom. Da zouw wir schelles van Merieje n’opleevere, da wies ie nouw al.

Dan mar nor d’artjes. Da was aart nwoodeg, want de meltakke kwaame d’r boovenuit. Mar wa zoog ie nouw wjeer? De kraoje ojje n’al flienk d’r kemuunie gedaon aon z’n aarte. ’t Gros van z’n aarte was al aongepiekt. IJ moes as de gesmèèrde blieksem ’ne voogelverschriekker ien mekaore knuutsele. ’t Was èègelek al te laot. Ze zouwe vantjaor nie veul aarte van èège n’woogst eete. Merie zouw nog mjeer schelle as aanders.

Op nor de bwoone. Wiette priensessebwoontjes oj t’ie gezaoid. Die von Merie zaoleg, daor luustte ze wel pap van. Mar toen ie wouw begienne verschoot ie zoow aart, da z’n klak bekaant van z’ne kop vloog. Da was nie wa t’ie gezaoid oj, da waore duivebwoone. En ij oj glad gin duive. Merie moes ommes nieks emme van die dakschèèters! De wiette was moes wèl wiet blèève n’aon de drwooglèèn. IJ kos wel jaanke!

Oowjao, ij moes nog ’n meukesmaandje petaate n’uitdoen. IJ liep nor ’t schuurke om z’ne n’errepelriek t’aole. Mar toen verschoot ie oppernuuwt. De steel was gebrooke! Oe kon da nouw wir?! Ien ’n oekske van ’t strwooje dak woorde n’ie de muize ziette lache. Wa d’n miezèère! IJ begon jeel aart te blèète.

IJ wier wakker durda Merie ’m aon z’nne n’aarem schuudde. ‘Wor d’s wakker, Sjors. Waorom blette zoow? Loogde te drwoome?’

Sjors oj effekes nwoodeg om te bekomme. Mar dan viel z’ne frang en besefte n’ie da t’ie alles mar gedrwoomd oj. En Merie, da was ’n schat. De vrouw van z’n drwoome!

De dwood van Foose
Foos lwoopt al teege de neegeteg, mar toch gao t-ie nog iedere sweekse dag nor z’n volkstöntje. Z’n laandje noemt-ie ’t zellef.

Zoow wook deeze morreget. Mientje, waor t-ie al bekaast zesteg jaor meej getrouwd ies, zeg teege n’m: ‘Breng d’n moltje petaate meej vur vanaoved.’

‘Da’s goed’, zeg Foos, ‘want ze zen zjuust bekwaom.’ En ij vertrekt.

Op z’n laandje zie t-ie ’n paor pèèle vuil staon tussen z’n aarte en daorom beslöt-ie om die jist mar te gaon wieje.

Swees a t-ie daor meej bizzeg ies, kreg t-ie injees ’n attak. IJ val dwood tuusse z’n aarte.

Nor de begraofenies komme de buure ’s luije bij Mientjes wat ’r nouw persies gebeurd ies.

’IJ moes van mèèn ’n moltje petaate meejbrenge’, zeg Mientje. ‘Mar ij kwaam mar nie tuis.’

‘Waorde nie ongeruust dan?’, vraog te buuvrouw.

‘Netuurlek’, zeg Mientje, ‘want ’t wier wooge tèèd da’k m’n eete gieng kooke, mar iek oj gien petaate.’

‘En wa d’edde toen gedaon?’

‘Toen zen iek ien de kelder gaon kèèke of daor swèèle nog petaate looge. Mar ’t was ammel op.’

‘En toen?’

‘Toen kwaame ze me vertelle da ze Foose gevonne n’ojje op z’n laandje.’

‘Ooh, wa d’aareg! En wa d’edde toen gedaon?’

‘Toen zen iek op ’t dörp mar ’ne zak friet gaon aole.’

Uw reacties op deze rubriek zijn van harte welkom op het adres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. .

Tot volgende maand!

Geschreven door: Jan Luysterburg