223. Een hoge, beeldbepalende winkelwoning

De winkelwoning aan de Vughterstraat 5 (derde pand van rechts) is een karakteristiek voorbeeld van het werk van de (stads)architect Jules Dony.
Foto: Josephine Peren

De winkel met bovenwoning aan de Vughterstraat 5 is in 1900 gebouwd naar ontwerp van de Vlaams-Bossche architect J. Dony. Het pand vertoont stijlkenmerken van de neorenaissance. De winkelpui is in 1938 veranderd, de winkelruimte ondergaat in 1950 enkele wijzigingen. Rond 1965 wordt de binnenplaats bij het pand betrokken ten behoeve van de bouw van een liftschacht. Sinds mei 2001 staat de winkelwoning geregistreerd als rijksmonument.

Het onderkelderde pand heeft een rechthoekige plattegrond en telt vier bouwlagen onder een zadeldak. De gevels zijn opgetrokken in baksteen, met hardstenen waterlijsten en vensterdorpels, natuurstenen vensteromlijstingen en siermetselwerk in verblendsteen. De voorgevel is ingedeeld in drie traveeën, waarvan de middelste breder is. De voorgevel wordt afgesloten door een trapgevel met hardstenen trapafdekkingen en een overhoekse toppinakel met smeedijzeren windvaan. In de topgevel zijn sierankers aangebracht.

De grotendeels gemoderniseerde pui heeft twee met tegels beklede hoekpilasters (uit 1938) en een ijzeren latei, met ornamenten op de hoeken. Ter hoogte van de eerste verdieping in de middelste travee bevindt zich een afgeronde erker op smeedijzeren consoles. Hierin zijn ronde hoekvensters met glas-in-lood bovenlichten aangebracht. Boven de erker, ter hoogte van de tweede verdieping, is een balkon met smeedijzeren sierhek in art nouveau-stijl. De openslaande, beglaasde balkondeuren hebben zij- en bovenlichten. Aan weerszijden van erker en balkon zitten schuifvensters met glas-in-lood in de bovenlichten.

De derde verdieping is voorzien van rondboogvensters met schuiframen, in de middentravee zit een driedelig venster met glas-in-lood in de bovenlichten. Ter hoogte van de zolder zitten drie rechtgesloten vensters, waarin ramen met kleine roedenverdeling. Het middelste raam heeft een stolpraam en een bovenlicht. De borstweringen van de vensters op de tweede en derde verdieping zijn voorzien van casementen met siermetselwerk. De achtergevel is een blinde, bakstenen gevel. De zijgevels zijn gecementeerd. De inwendige staat van de winkelwoning is in de loop der tijd sterk gewijzigd en gemoderniseerd. Alleen de oorspronkelijke trap tegen de rechterzijgevel is gehandhaafd gebleven. Op de zolder is een kap met verbeterde Hollandse spanten.

Volgens het inspectierapport van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg is deze winkelwoning van algemeen belang. Het pand heeft architectuur-historische waarde vanwege de Vlaamse neorenaissance vormentaal en het bijzondere materiaalgebruik. De winkelwoning bezit ensemblewaarde vanwege de betekenis van dit hoge, beeldbepalend pand voor het aanzien van de Vughterstraat, een van de oudste winkelstraten en toegangsweg tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch.