Op zondag 6 maart 2022 werd in Lith het Brabants boekske 2022 gepresenteerd. Deze jaarlijks verschijnende uitgave, die tot stand is gekomen onder redactie van Cor Swanenberg en Jan Luysterburg, verschijnt met als titel ‘Vlinders in d’n buik’. 
Junt, het Budels schrijversduo Diel Feijen en Johan Mathijssen, won zondag de Willem Ivenprijs voor het beste Brabantse dialectverhaal. Het liefdesverhaal over 'Zuster Magdalena’ bleek een schot in de roos. 

>De Willem Ivenprijs, met bijbehorend beeldje, is uitgereikt door Locoburgemeester Frank den Brok aan schrijversduo Junt
 Foto: © 2022 Frans van den Bogaard

Het winnende verhaal beschrijft de verliefdheid van de jonge Fien die smoorverliefd raakt op Willem. Maar die ziet haar niet zitten. Waar Willem zijn leven vervolgt als kloosterling, kiest Fientje voor een bestaan als missiezuster. Op hoge leeftijd keert ze terug naar zuidoostelijk Brabant en bezoekt ze nog eenmaal het graf van Willem die het geschopt heeft tot abt Benedictus. Het verhaal eindigt met een verrassende pointe.
Volgens juryvoorzitter slaagt Junt er van het begin af aan in om het liefdesgevoel van de hoofdpersoon ook voelbaar te maken voor de lezer. Doordat het verhaal goed is opgebouwd en zich bedient van een afgewogen woordkeuze kan het culmineren in dit aangrijpend einde. Verliefdheid bleek een inspirerend thema, volgens Riny Boeijen. ,,Dat was onder meer te merken aan de kwaliteit van de inzendingen die hoger lag dan vorig jaar.

Het eerste exemplaar van het Brabants boekske is in ontvangst gemomen door de Osse wethouder Frank den Brok
Foto: © 2022 Frans van den Bogaard

Het eerste exemplaar van het Brabants boekske is uitgereikt door Jan Luysterburg en in ontvangst gemomen door de Osse wethouder Frank den Brok.

De presentatie vond plaats in een goed gevulde zaal van gemeenschapshuis De Snoeck in Lith. Aan de zeventiende editie van deze Brabantse literaire traditie werkten maar liefst vijftig auteurs mee. Zij publiceren in deze bundel nieuwe verhalen en gedichten, die stuk voor stuk geschreven zijn in het dialect van hun woonplaats of geboortestreek. Ook staat er een verhaal van Willem Iven in. Het boek is verder fraai geïllustreerd door Iris Bongers.

Junt - Zuster Magdalena winnaar Willem Ivenprijs

Eech ken Fientje eigeluk al mien hieël lèven lang. Fientje is de dôchter van miene oeëme Graod en tânte Drieka zaliger. Fientje en eech zien zoe ongeveer van dezêlfde leftiêd, want willie hêmmen alletwieë op dezêlfde dâg ós Urste Cummunie gedaon. Fientje was eigeluk altiêd maer ’n gewoon mechje. Nao de lieëgere school woor Fientje nao de Rooms Katholieke Huishoudschool gestuurd, bie de zeusters hiê in Buul. Dao liêrde ze koken, naaien, breien en zök stoppen en al die ânder dinger die hoêsvrouwen moesten kunnen. In ’t lêste jaor van de huishoudschool is ’t Fientje overkomen. Ochaerm, ze wis er gennen hemelse raod mej. Fientje was verliefd geworen! Hij hedde Willem. Unne knappe kèrel mej gröte blauw oeëgen. Maer Willem wilde niks mej Fientje van doeën hêmmen. Neet dae hij groof of loomp mej Fientje um geenk. Dae óch wer ne. Soms kuierden ze sâmen wel ’s over zândpaaikes tussen de aekkers. En dan prödde ze veul mej mekaor. Maer miêr kwâmp er ne van.
Toen, zoemaer inens, op ’t ind van de zomer was Willem weg. Vertrokken, Fientje was er kepot van. Dae kósde zeen aen hur wit snoetje en de kilo’s die ze âfgevallen was. Eech probeerde heur te trösten, maer dao was gen beginnen aon. Toen willie ’s sâmen op unne vruugaovund aen de graoskânt tussen de aekkers zaoten, hit Fientje ’t tiggen meech gezigd. Willem hâw heur, ónder ieën van die wandelingskes, verteld dae hij nöit zien haert aen ’n vrouw zou gèven. Willem hâw tigge Fientje gezigd dae hij ’roeping’ vuulde en dae hij paoter wilde wèren. Hij zou zien lèven in dienst van God stellen. En dae was gebeurd.
Vur Fientje is toen eigeluk d’n umslâg gekomen. Óch zij is dezêlfde weg ingeslâgen. Nêt as Willem is ze ’t klöster ingetrokken. Fientje woor non! Eech hêb heur, vurdae ze vertrok, nog dikzat gevrogd of ze er wel goe over naogedâcht hâw. ‘Junt,’ zeei ze dan, ‘eech wèr ’n bruid van God.’ Ze vertrok nao ’n klöster in Steyl aen de Maas. Dao woor ze klaor gestomd um in de missie te gôn werken. Hurre naâm ‘Fientje’ moog ze nemmer gebruûken. Vur de rêst van hur lèven woor ze ‘Zuster Magdalena’ genuumd. Vanâf dien tiêd huurde of zâg eech niks mier van heur. Nao ongeveer 2 jaor huurde eech van oeëme Graod en tânte Drieka dae ze Fientje nao ieën of ânder lând, deep in Afrika, gestuurd hân. Ze was missiezeuster geworen. Sóms, zoe um de zes wèken moog Fientje unnen brif sturen nao heur âwlui. As afzender stoond er altiêd ‘Zuster Magdalena‘ ónder d’n brif. In dien brif die Fientje, zuster Magdalena dus, schreef kós ich wel opmâken dae ze hieël hard werkde dao in de missie.
Gelukkig stoond ze er ne allieën veur, want dao wâren nog mier zeusters die dao bezig wâren. Zuster Magdalena was iedere dâg druk bezig mej lesgèven aen de mechjes. Ze lierde hun naaien en koken en mik bakken. Maer ze zörgde dao óch vur weeskiendjes en âw meensen, die zêlf niks mer kósten. Zuster Magdalena gâf alles wa ze hâw, alles wa ze kós, hieël hur lèven aen die aerm meensen. Ze is nöit mer toês gekomen. Zêlfs bie de begraffenis van heur âwlui bleef ze in de missie.
Maer óch vur zuster Magdalena zien de jaoren vurbiê gegaon. Óch bie heur begós ’t wa minder te gaon. ’t Is now drei wèken gelejen dae ze teruggekomen is oet de missie. Now wónt ze in ’n ‘aangepaste woning’ hiê in Buul. Neturluk hêb eech heur mej opgezôcht. Eech moog gelukkig wer Fientje zeggen. Ze vroog aen meech of eech wis hoe ’t lèven van Willem, dien knappe kèrel van vreuger gegaon was. Maer dao wis eech niks van.
Eech hêb dae naogevrogd bie zien familie. En die wisten te vertellen dae Willem zien lèven lang doorgebraocht hâw in de Trappisten Abdij ‘Maria Toevlucht’ in Zundert. Willem is monnik geworen en is dao zêlfs jaorenlang Abt gewist. Maer hij was al eenkele jaoren gelejen gestörven.
Toen eech dae zeei was ’t efkes stil. ‘Zullen we ’s nao zien graf gaon?’ vroog Fientje. Twieë wèken laoter stónnen willie dao in Zundert aen de poort van de Abdij. Unnen âwwe monnik leet ós binnen. Maer ’n bezeuk aen ’t klösterkerkhof was neet vur bezoekers. Toen willie verteld hân dae Fientje eigeluk Zuster Magdalena was geenk hij mej ós mej nao ’t kerkhof. ‘Daar, bij ’t derde kruisje is zijn graf,’ zeei de monnik. Willie gingen er henne en lesde wa er op zien kruuske stoond. ‘Pater Benedictus, Abt van onze abdijgemeenschap.’ Eech keek nao ’t gezeecht van Fientje. Nog nöit hêb ich zoeveul verdreet op ieën gezeecht gezeen. Dao rolde ’n traon vanónder hur brilleke over hur wang nao benejen. ‘Wa is er Fientje?’ vroog ich. ‘Och,’ zeei Fientje, ‘dae gebeurt mich tiggeworig wel mier as er zoe’ne kâwwe weend waait.’

< In het dialect van Budel >

Het Brabants boekske, met als ISBN 978-90-70545-47-5, is een uitgave van de Stichting Brabants en is vanaf 7 maart 2022 in de boekhandel te koop voor € 14,95. Het boekje is een regelrechte aanrader voor iedereen die van lezen houdt en de Brabantse dialecten een warm hart toedraagt.

Tijdens het programma werd namens de gemeente Oss door een jury, bestaande uit Riny Boeijen (juryvoorzitter), Rina Michielsen en JACE v.d. Ven, de Willem Ivenprijs toegekend en uitgereikt voor het beste verhaal of gedicht. De prijs bestaat uit een kleurrijk beeld van een haan, die vervaardigd werd door Jenny Derksen. Deze haan is onder de Brabantse dialectauteurs inmiddels een felbegeerd object.

Diverse inzenders hebben deze middag hun verhaal mogen voordragen.

Binnenkort kunt u hier de hele fotoreportage bekijken en diverse deelnemers beluisteren.