week 37 - 15 september 2021

Reklaome (het woord van de vorige keer)

Wat zou deze rubriek zijn zonder onze vaste 'medewerkers'? Ik ben dan ook weer bijzonder gelukkig met de bijdrage van Yvonne Rijk:

Zoals ik al meer heb verteld had mijn Tante Dien "Dien van Naorte" een winkel. Wij woonden bij haar in, mijn moeder en ik, op een bovenkamertje, "ut oepkaomerke". Ik zie nog zo al die "reklaomebakke" voor me. Verlicht en al. Van Aspirine, Gilette en noem maar op. Ook buiten aan de muur hingen er. Ze kreeg ze "vur nieks". Het was immers "oem reklaome te maoke".

Toen haar winkel 60 jaar bestond kregen alle klanten een "twalettaske vol mè moonsterkes". Van alles wat. Wel 10 verschillende. Alles in het klein. "En ze oi jeel veul klaante. Toen toch zeker." Zoiets zie je tegenwoordig niet meer. Alleen als ik in een hotel kom en ik kijk in de badkamer "dan moet iek altij wer aon die moonsterkes deenke".

Vele jaren later, toen ik zelf kinderen had, had mijn zoon, toen een jaar of 12, "bodschappe gedaon bij Marjan Metjeewse". Daar had hij bij de kassa een papier zien hangen, waarop stond dat ze iemand zochten "oem reklaome folders roond te brenge". Dat zag hij wel zitten. Een centje "baaj verdiene". Dus hij ging dat doen. Bleek dat het om "jeel Ostrecht" ging. Dus binnen de kortste keren liepen wij allemaal met "reklaome bloaikes deur Ostrecht", inclusief een paar vrienden en buren. Iedere maandag reed ik met twee grote fietstassen naar de Meermarkt "oem die blaoikes oep toale". En blijkbaar deden we het goed, want ineens kregen we van andere winkels ook de vraag "oem zullie reklaome blaoikes roond te brenge". Soms hadden we er wel "10 tefrente". Zelfs van buiten "Ostrecht". "s Moandags morgens" was het mij ons thuis een heel distributiebedrijf, want die "blaoikes" moesten allemaal in elkaar worden gevouwen. Mijn vader, die toch iedere morgen op de koffie kwam, werd ook aan het werk gezet. De eerste jaren ging dat prima. Later werd de goede man wat dement. Toen "zoote er diekels twej oef mjeer dezelfde blaoijkes" ingevouwen en "aandere reklaomeblaoijkes zooten er dan wer nie tuuse". Het heeft een tijd geduurd eer ik durfde te zeggen dat hij het maar niet meer moest doen.

Ook de vaste bijdrage van Ad Borremans willen we natuurlijk voor geen goud meer missen:

Veulste veul
Agge nor de tillevisie ziet te kijke, dan worde toch arstikke gestoord van dieje reklaome, die elleke kjeer wir vurbaj komt zeeker. Ikke in ieder geval wel. Iek snap ok wel dasse da motte doen om de zaok betaolbaor t’ouwe, mar ’t kan volgus mijn wel ’n bietje miender. Wanjeer agge nor ’n fielm ziet te kijke en ij ies net bezzug, dan gwooje ze nor ’n menuut of tien al gelijk ’n reklaomeblok ien van bekaant ’n kwartier. Daor kan iek dan wel ies wa sjaggereinug van worre, want bij ieder blok zen ’t ok nog ies altij de zelfde reklaomes. Wij zegge wel ies teege mekaore, nor zo’n blok, witte gij nog waor dat de fielm ok wir oover gaot, waor da wij nor ziette te kijke. Mar nouw oef ta nie mjeer bij oos want wij neeme de fielm gwoon op en agge dan ziet te kijke kunde de reklaome gwoon durspoele en dan duurt de fielm ok maar ’n goej uur ien plak van twij uur meej reklaome. Mar iek mot ok zegge, da reklaome maoke nie altij verkjeerd ies, soms motte da doen om iets te bereike. Want as niemand wit dagge iets et te verkwoope dan komt t’r ok ginmees om. Iek zal ’n vurbeeld noeme. Bij oos tuis zeej oos vaoder teege mijn broer, die da onder mijn komt, dattie reklaome moes maoke vur z’n eige. Da kwam zoow ij bleef nogal laank vrijgezel en oos vaoder zeej dagget tijd wier dattie vant straot gerokte. IJ zeej teege mijn broer dattie aon de maskes z’n eige moes etaleere, want oos vaoder zeej etaleere doe verkwoope, ge mot laote zien wagge ien uis eb. En ij oj gelijk want nor ’n tedje was ’t zoow wijt, dur da reklaome maoke vur z’n eige, oj ij toch mar schwoon ’n maske gevonne. Oos vaoder was zoow lomp nog nie, die oj da goed gezien. En da de reklaome goed ies uitgepakt blek wel, want die broer van mijn ies nouw toch alwir ruim vjeertug jaor getrouwd. Dus reclaome ies soms goed, ast mar nie te veul ies.

Het nieuwe woord

Van Izaak J. van Cruijningen ontving ik het volgende schrijven:

Geachte heer Luysterburg.
Met grote waardering lees ik uw bijdragen in de Halsterse Krant over diejelekt. Graag leg ik u een vraag voor over een term die ik onlangs hoorde. Twee West-Brabanders (van de Heimolen) waren druk in gesprek en hadden het regelmatig over "die van men". Navraag bij kennissen leerde me dat ze daarmee "hun vrouw" bedoelden. Vraag: weet u in welk gebied in West-Brabant of daarbuiten deze term wordt gebruikt?

Wilt u uw verhaal over 'die van mèèn' of 'die van oons' met onze lezers delen, dan is uw bijdrage tot en met dinsdag 21 september 2021 van harte welkom op het adres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Het mogen overigens natuurlijk ook gerust verhalen zijn over 'd'n dieje van oons'. Of over 'oons vrouw', 'oons vaoder' of 'oons moeder'.

geschreven door: Jan Luysterburg