week 13 - 31 maart 2021

Paose (het woord van de vorige keer) 

Ik was benieuwd hoe Pasen nog leeft onder de mensen. Hoogerheidenaar Ad Borremans stuurde mij het volgende verhaal:

Eijers zoeke
Paose nouw, da wul vur mijn eigeluk nie zoow veul mjeer zegge, de klèènkienders zen al wad’ouwer en komme gin eijers mjeer zoeke bij oowpa en ooma. Mar toen da’k zelluf nog kiend waor, en op de ljeegere school zoot, was da jeelemaol aanders. Wij waore toen zaoterdags al bezzug tuis. Want wij moesse dan jeel de waaruf schwoonmaoke. De stoep moes gevèègd worre en jeel d’n ofpad moes gereefd worre, aanders kwam de paosaos nie, wier oos wijs gemokt, en wij gelwoofde da toen. 's Zondags jirst nor de kerk, want de paosklokke luidde dan en die brochte de paoseijers meej, zeeje ze. Nor de kerk, da moes dan op oow paosbest, meej de nuuwe kljeere, die ge dan gekreege oj. Mjeestal waore da al zoomerkljeere, want ’t wier al vurjaor, duus ’n körte broek en ’n bloeske. Oos vaoder ien z’n pak en oos moeder ien d’r paoskljeed. Nouw kon ’t nog wel bewoorluk koud zijn meej paose, mar ge moes ien die kljeere nor de kerk, dan mar kouw lije. Ien de kerk kon d’oow eige ok nie opwaareme want daor was volgus mijn ginne kachel. Dan nor de mies nor uis en paoseijers zoeke ien d’n of en op de stoep. Mijn twij broers bleeve bienne ziette bij de kachel om d’r eige op te waareme toen dieje paosdag, mar iek gieng nor buite meej ’n maandje om eijers te zoeke. Op de stoep moeste dan goed kijke tusse de blomme, mar ien d’n of konde wel zien waor da de paosaos gelwoope oj, op da pas gereefde pad. Volgus mijn liep dieje aos op klompe van oos vaoder, want ’t waore dezellufde afdrukke ien ’t zaand. Toen da’k allus gevonne oj zen iek ok nor bienne gegaon en emme we d’eijers geteld en verdjeeld onder oos gedreeje. Iek zoog oos moeder kijke nor mijn, want volgus eur klopte ’t aontal eijers nie. Mar iek oj niet gezeed da’k best wel bukpijn oj, omda d’iek al ’n stuuk of vijf eijers opgeete oj buite.

De herinneringen van Ad komen opvallend overeen met die van Yvonne Rijk. Zij schrijft:

Ja, aan Paose heeft iedereen denk ik wel veel herinneringen. Uit mijn vroegste jeugd herinner ik me dat we met "Paose" allemaal nieuwe kleren hadden. De winterkleren gingen de kast in en kwamen er niet meer uit tot de volgende "Baomes". Vooral als het een vroege Paose was, was dat wel eens niet zo leuk.

Ook de kachel ging uit en werd niet meer aangemaakt. Gelukkig is dat nu niet meer zo.

Maar er waren ook hele leuke dingen met Paose. Bij ons thuis kenden we vroeger geen Paashaas maar een "Paosvogel". Als de "Paosklokke" hadden geluid kon die vogel over komen vliegen en zijn "paosaaiers" laten vallen. We hadden een grote tuin en de eieren vielen meestal mooi verdeeld tussen het gras en de planten.

Bij tante Wies en nonkel Tiest in " Bendrecht" mocht ik ook altijd "paosaaiers" komen zoeken. Ze hadden zelf geen kinderen en voor nonkel Tiest was het een even groot feest als voor mij.

Toen ik later zelf kinderen had was het toch nog steeds een "paosvogel". Ze hebben hem wat keren over zien vliegen om daarna te mogen zoeken.

Toen de oudste er niet meer in geloofde mocht hij de eieren verstoppen voor de kleintjes. Hij wist altijd precies hoeveel het er waren en ze moesten zoeken tot dat aantal behaald was. Dat duurde soms wel een tijd, want van de laatste wist hij zelf niet meer waar ze lagen en zocht hij even hard als de anderen.

Nu herhaalt het ritueel zich weer met de kleinkinderen, alleen is de "paosvogel" intussen een "paoshaos" geworden.

Dank jullie wel, Ad en Yvonne, voor jullie mooie verhalen.

Ook Peter Borremans doet, zoals gewoonlijk, weer een interessante duit in het Zuidwestkrant-zakje:

Paose betekent Pasen. Een Paosaaj is een Paasei en een Paosblom is een Paasbloem. Een Paosvoogel is een Paasvogel.

Hij kent ook uitdrukkingen met 'Paose' erin. Meej z'n aajers nor Paose komme (Te laat zijn met iets). Een variant hierop is: Meej z'n vèège nor Paose komme. Ge mot gin Paose roepe vurda ge aajers ed (Je moet de huid niet verkopen voordat de beer geschoten is. Je moet niet te vroeg juichen).

Natuurlijk weet Peter ook waar het met Pasen werkelijk om gaat: Pasen is het Christelijk feest waarop wordt herdacht dat Christus uit de dood is opgestaan.

Volgende week meer hierover. Nu eerst:

Het nieuwe woord
De jeugd van teegeworreg, daor klaoge veul meense oover. Ze zèèn verwend. Z'emme alles wa t'r artje begeert. Z'oeve mar te kikke en ze krèège n't. En toch zèèn ze nwoot tevreeje. Zellefs de mwooiste dienge kunne ze nog ... verinneweere. Mar waore wij vroeger beeter? Of is 'r bij de jeugd gewoonweg niks veraanderd?

Als u wat wilt vertellen over verinneweere, dan is uw verhaal van harte welkom op het adres Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. tot uiterlijk dinsdag 6 april 2021. Alvast bedankt!

geschreven door: Jan Luysterburg