Iedere zondag en woensdag
van 11:00 - 13:00 uur bij
ROS-Radio/ROS-TV-krant,
ZIGGO kan. 43 en Trinet kan. 532
Iedere zondag van 13:00 - 15:00 uur
en dinsdag van 12:00 - 14:00 uur bij
Lokaal 7, FM 107.4 en Lokaal7-app
en maandag en vrijdag van 18:00 - 20:00 uur bij Streektaalradio.nl
en natuurlijk 24 uur per dag
via onze website.

Bossche Straten 2019

354. Zeventiende-eeuws bastion - Hinthamerbolwerk

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief
 
Ed Hupkens
Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Foto 354LBHet Hinthamerbolwerk met links de Sint-Therasiakleuterschool, daarnaast klooster zusters JMJ. Op de achtergrond de toren van de Bartjeskerk. Anno 1942. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0048487

Rond 1618, tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621), werden aan de noordoostzijde van Den Bosch twee (half)bastions aangelegd. Het ene was het Hinthamerbolwerk, het andere was het Muntelbolwerk. Het Hinthamerbolwerk werd ook wel Bastion Hintham genoemd. De aarde om de bastions aan te leggen verkreeg men door het uitbaggeren van de Binnendieze en door het omleiden van de gracht, zodat het water aan de voor- en zijkant van de bastions stroomde. Volgens de plattegrond van Joan Blaeu (1649) waren beide bolwerken een ‘vol bastion’. Een bastion is een vijfhoekige uitbouw van een verdedigingswerk, voornamelijk bestemd voor het kunnen voorzien van flankerend vuur richting aanliggende vestingmuren (courtines). Bij een ‘vol bastion’ is de binnenruimte (terreplein) gevuld met een aardlichaam, een bomvrij onderkomen voor personeel of een remise voor geschut. Bij een ‘hol bastion’ ontbreken deze elementen. Vrijwel alle andere Bossche bastions zijn van het holle type. Op de kaart van Joan Blaeu is te zien, dat achter beide bastions een lager gelegen, langgerekt gebouw stond. Naar alle waarschijnlijkheid was dit een barak die diende als onderkomen van in de stad gelegerde soldaten. Het Hinthamerbolwerk controleerde behalve de toegangsweg naar de stad vanaf Hintham (de Hinthamersteenweg, de latere Graafseweg) ook het scheepvaartverkeer op de rivier de Aa. Het bastion was gebouwd nabij de plek waar nu de voormalige Watertoren staat. Op het Hinthamerbolwerk stond een molen op een molenberg. Deze molen behoorde tot het type standerdmolen, ook wel staakmolen, de oudste houten windmolen. Wanneer de molen is afgebroken is niet bekend, het moet vóór 1870 zijn gebeurd. In 1879 werd Bastion Hintham met aangrenzende wallen geslecht. De aarde die hierbij vrijkwam, werd aangewend voor de gedeeltelijke demping van het stuk stadsgracht die voor het Hinthamerbolwerk lag. De grond werd tevens gebruikt voor de demping van de gracht die tegenwoordig de Oostwal heet. De voorwerken werden opgehoogd, waardoor een goede verbinding ontstond met de Hinthamersteenweg. Van het Hinthamerbolwerk zijn geen restanten meer zichtbaar.

Op 28 januari 1921 stelt de Straatnamencommissie voor om “de eerste straat, rechts over de Aa-brug ‘Over de Aa’ te noemen, omdat deze hiermede zeer juist en duidelijk wordt aangeduid”. Het gemeentebestuur gaat hier echter niet mee akkoord en komt met het voorstel om in Uitbreiding “De Hinthammerpoort” de eerste zijstraten van de Graafseweg de straatnamen Hinthamerbolwerk en Muntelbolwerk te geven.

 


© 2011 - 2024 'n Lutske Brabants - donderdag 28 maart 2024 - Tijd: 00:00:00 - Webdesign: Broeklandsoft - Sponsor: Frans van den Bogaard