Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Links de Kasterenwal met kruittorens, gezien in de richting van de Citadellaan. Anno 1955. Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0001733

De Kasterenwal is het verlengde van de Noordwal en komt uit op de Vliertstraat. De straat is vernoemd naar de Kasterensmolen uit de 16e eeuw. Al omstreeks 1500 bevond zich op de stadswal, naast de rivier De Aa, een windmolen waarvan molenaar Aart Peter Stevenszoon de eigenaar was. De bekendste bezitter van de molen op die plek was de familie Van Casteren. Marcelis van Casteren bezat er rond 1595 een molen, in 1673 herbouwde Hendrick van Casteren de molen. In 1757 kwam de molen in eigendom van Adrianus Coppens. Het bouwwerk zou een eeuw in bezit blijven van de familie Coppens, waarna Hendrikus Zwijsen het overnam. Het raakte bekend onder de naam ‘de molen van Zwijsen’. In 1865 bouwde Zwijsen een stoommaalderij op de wal nabij de Kruittoren om ook bij windstilte te kunnen malen. Toen in de 19e eeuw de stoomkracht haar intrede deed, zijn de Bossche molens verdwenen. In 1880 werd de molen van Zwijsen afgebroken, hijzelf werkte toen verder in de stoommaalderij. Een jaar later stelde de gemeenteraad een aantal officiële namen vast voor de straten, die ontstaan waren door de slechting van de vestingwallen: “Is mitsdien besloten te geven de navolgende naam aan den weg van het Laboratorium naar Zwijsen: Kasterenswal”. Toen werd de straatnaam nog met een s geschreven. De ruimte aan de Kasterenswal bij de stadsmuur werd ook gebruikt als touwslagerij of lijnbaan van de touwslager, ook wel lijndraaier of zeeldraaier genoemd. Deze ambachtsman verwerkte garens (vroeger meestal van hennep) tot touw. Toen rond 1912 er nieuwe huizen in het gebied werden gebouwd, ontstonden de Eerste en Tweede Kasterenstraat, als zijstraat van de Kasterenwal. Beide waren een doodlopende straat. De Tweede Kasterenstraat herbergde slechts 3 families, in de Eerste Kasterenstraat woonden zo’n 24 gezinnen. Aan de kop van de Tweede Kasterenstraat stond een loods, die tijdens de mobilisatie (1939) ingericht was als onderkomen voor paarden van de krijgsmacht. De twee zijstraatjes aan de Kasterenwal zijn halverwege de jaren negentig van de vorige eeuw gesloopt. Rond 1950 bleek het door de hervormde diaconie beheerde bejaardentehuis Rustoord te klein. In 1966 werden plannen gepresenteerd voor de bouw van een nieuw bejaarden- en verpleeghuis. In 1971 was de feestelijke opening van de tehuizen Ter Aa en Gervenhof, in 2006 fuseerden ze tot zorgcentrum Nieuwehage.