Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Een hoek van het Rietpolderplein gezien vanaf de Pieter Vreedestraat. Anno 1960. Foto: Afdeling Erfgoed nr. 0046367

Het Rietpolderplein in De Muntel is gelegen op een grondgebied dat vroeger de Rietpolder heette. Het is een U-vormig plein, omgeven door karakteristieke volkswoningen. Een aantal ervan heeft een kleine voortuin met een bakstenen muurtje. De eenlaagse woningen hebben een zadeldak, de dakkapellen hebben een houten top. Architect J.B. van de Haar bouwde het wooncomplex in 1921, in opdracht van de in 1897 te Amersfoort opgerichte vereniging ‘Ons Belang, Vereeniging van onderofficieren en militaire geëmployeerden in den rang van onderofficier behoorende tot de Koninklijke Landmacht’.Typerend voor die tijd is dat er voor het eerst, naast de gemeenten, sprake is van (bouw)verenigingen als opdrachtgevers voor de gesubsidieerde woningbouw. Elke vereniging bouwde voor eigen leden.

De onderofficiersvereniging richtte op 28 februari 1918 een politieke partij op, het Verbond tot Democratiseering der Weermacht (VDW). Formeel was het VDW een zelfstandige vereniging, maar alle bestuursfuncties werden bekleed door kaderleden van ‘Ons Belang’. Het VDW hamerde in zijn programma voornamelijk op meer staatssteun voor (oud-)militairen (in de vorm van pensioenen) en democratisering binnen het leger. Verder was het verbond voorstander van een volksleger en voor invoering van een algemene dienstplicht. Vrouwen zouden in oorlogstijd als verpleegster moeten worden ingezet. De algemene weerbaarheid van ‘gansch het volk’ moest worden verhoogd. Andere punten uit het programma waren: sport- en schietoefeningen voor jongeren in alle gemeenten, medezeggenschap van militaire vakbonden, versterking van het landleger en een krachtige vloot.

Voorzitter van ‘Ons Belang’ in die tijd was Willem van Wijk, hij bekleedde die functie gedurende veertig jaar. Tevens was Van Wijk voorzitter van het VDW, hij was sergeant-majoor-administrateur bij de Koninklijke Landmacht. Bij de landelijke verkiezingen van 1918 gebeurde wat niemand had verwacht: de ‘partij van onderofficieren’ won een zetel. Willem van Wijk nam zitting in de Tweede Kamer. Tussen 1918 en 1922 zat hij in het parlement namens de eenmansfractie van het VDW. Veel indruk heeft hij niet achtergelaten. Hij kwam vooral op voor de belangen van onderofficieren en lagere officieren en hun weduwen. Van Wijk trachtte in 1920 tevergeefs via een motie de SDAP (een van de voorlopers van de PvdA) te bewegen zich onomwonden uit te spreken voor het afschaffen van het leger, om zo die partij in diskrediet te brengen. Zelf stemde hij tegen zijn eigen motie. In 1922 werd het VDW opgeheven.