Iedere zondag en woensdag
van 11:00 - 13:00 uur bij
ROS-Radio/ROS-TV-krant,
ZIGGO kan. 43 en Trinet kan. 532
Iedere zondag van 13:00 - 15:00 uur
en dinsdag van 12:00 - 14:00 uur bij
Lokaal 7, FM 107.4 en Lokaal7-app
en maandag en vrijdag van 18:00 - 20:00 uur bij Streektaalradio.nl
en natuurlijk 24 uur per dag
via onze website.

Bossche Straten 2016

246. Verklaringen van het woord ‘muntel’

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief
 
Ed Hupkens
Auteur: Ed Hupkens  Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch

Foto 246LBOverzicht van Het Muntelplein gezien vanaf de Van der Venstraat. Anno 1960. Foto: Afdeling Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0046368

In ’s-Hertogenbosch bestaan de straatnamen Muntelbolwerk (wijk Hinthamerpoort), Muntelstraat en Muntelwal (beide in wijk De Hofstad). In de stadswijk De Muntel komen nog het Muntelplein en de Munteltuinen voor. Met de veldnaam ‘muntel’ wordt het gebied aangeduid, dat aan de noordzijde werd begrensd door de Vliertse Wetering en zich naar het zuiden uitstrekte tot aan de Binnendieze achter de Orthenstraat en tot achter de bebouwing van het Hinthamereinde. Een mogelijke verklaring van het microtoponiem ‘muntel’ kan ontleend worden aan de Oudgermaanse woorden ‘mun’ en ‘lo’. Mun staat voor begraafplaats en lo voor bos, dus ‘begraafplaats bij het bos’. Op de Muntel werden mogelijk onze Germaanse voorouders begraven. Een andere interpretatie is een herleiding naar het woord ‘muntelo’: een ruig begroeide plaats in een drooggelegd moeras. Een derde mogelijkheid is de duiding van het woord muntel als ‘de macht van een huisheer’. In dit verband wordt gewezen op de verplaatsing begin 13e eeuw van het Hof van Brabant naar de noordzijde van de Hinthamerstraat en op De Muntel. Het vermoeden is dat de veldnaam ‘muntel’ in dit kader een relatie heeft met het Oudgermaanse woord ‘munt’. Met dit laatste woord wordt wel aangeduid het hele machtscomplex van de huisheer. Bij de Franken betekende dit woord het totale systeem aan macht van de hofmeier, de maior domus. Een hofmeier was oorspronkelijk de titel van het hoofd van het huishouden aan het hof van de Germaanse koninkrijken in de vroege middeleeuwen. Vooral in de Frankische koninkrijken van de 7e en 8ste eeuw aan het hof van de Merovingen, zou de functie aan belang winnen. Gelet op de bodemgesteldheid zal muntel een graslandcomplex zijn geweest; ook elders in Nederland ziet men voor een dergelijk complex het woord muntel gebruikt worden.

Het Muntelplein is symmetrisch uitgerust met markante hoekoplossingen. De huizen zijn tweelaags met aan de uiteinden twee naar voren springende drielaagse woningen, de vormgeving is kubistisch. De nummers 2-4 zijn grotendeels origineel, met ingangsluifels en boeiboord (afwerking dakrand of dakgoot). Bij de ingrijpende renovatie van 1987 zijn de overige panden voorzien van een nieuwe voorgevel. Bij de Munteltuinen is sprake van een herontwikkeling van een voormalige schoollocatie (Hogere Agrarische School), met behoud van de oude bomen uit het arboretum (bomentuin). Op het terrein zijn in 1998 54 grondgebonden woningen gerealiseerd.


© 2011 - 2024 'n Lutske Brabants - vrijdag 29 maart 2024 - Tijd: 00:00:00 - Webdesign: Broeklandsoft - Sponsor: Frans van den Bogaard