Bossche Straten 2014
123. Heer van Buchoven - Bokhovenstraatje
Auteur: Ed Hupkens Met dank aan de Werkgroep Toponymie, Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch |
Het Bokhovenstraatje op de hoek Smalle Haven in de richting van de Orthenstraat. Anno 1909. Foto: SA nr. 0010323
Het Bokhovenstraatje verbindt de Orthenstraat met de Smalle Haven. Al in 1428 wordt het als steeg vermeld, ze is aangelegd op het tracé van de gedempte stadsgracht. In 1466 wordt het in de archiefstukken Buchovenstraetken genoemd, naar Claes Oem, heer van Buchoven, die daar een huis bezat. Bij de Binnenhaven was een trap naar het water, de Bokhovense trap. Wellicht is hier ter plaatse ooit een bootdienst naar Bokhoven geweest. In de 16e en vooral 17e eeuw nam de handel zeer toe, nadat een kade aan de noordoostzijde van de Binnenhaven aangelegd en er een kraan geplaatst was. Die werd gebruikt om schepen te lossen en te laden, in de volksmond De Wip genoemd. Hierdoor kreeg het Bokhovenstraatje ook wel de naam Wipstraatje. Op de hoek met de Smalle Haven stond het huis van de kraandrijvers. Deze bedienaars van de havenkraan werden ‘kraankinderen’ genoemd, zij behoorden tot de beroepsgroep van lastdragers. Hun gildegebouw stond met de achtergevel tegen de eerste stadsmuur, die hier op de hoek een ronde, uítstekende waltoren bezat. Na ontmanteling van de stadsmuur midden 14e eeuw, werden op de fundamenten ervan de achtergevels van een rij huizen gebouwd. Deze woningen werden rond 1910 gesloopt voor de bouw van de fabriek van De Gruyter. Tegenover de woningen was van 1547 tot 1676 de Taeffele van Leeninge gevestigd, ook wel Oude Lombard genoemd. Hier kon men huisraad en andere roerende goederen verpanden. Vanaf 1854 kon de Bossche bevolking hiervoor terecht in de Schilderstraat, bij de Bank van Leening.