123. Kantoorbouw in het interbellum

De Koningsweg gezien in de richting van het Julianaplein. Rechts het kantoorgebouw van de PNEM. Anno 1938.
Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0029560

Het voormalige kantoorgebouw van de Provinciale Noordbrabantse Electriciteitsmaatschappij (PNEM) is in 1921 gebouwd in overgangsarchitectuur met expressionistische elementen. Het ontwerp is van de architecten Suyling, Van Teefelen en De Nijs. Het maakt onderdeel uit van het vroegere PNEM-complex dat in dezelfde tijd en stijl is gebouwd. Vanaf mei 2001 staat het kantoorgebouw aan de Koningsweg 66 geregistreerd als rijksmonument. De andere complexonderdelen, van oorsprong bestaande uit een werkplaats, garage en archiefgebouw, vallen buiten de bescherming.

Het tweelaagse kantoorgebouw is opgericht op een rechthoekig grondplan. Het heeft een betonnen casco, de gevels zijn opgetrokken uit baksteen met natuurstenen ornamenten en reliëfs. Het grote, geknikte schilddak is belegd met leien. De dakkapellen steken aan drie zijden uit de onderste dakschilden en zijn in 1945 vergroot. De gevel heeft een symmetrische opbouw en wordt in traveeën gedeeld door gemetselde lisenen. De centrale travee omvat op de begane grond de toegang met de dubbele deur (niet oorspronkelijk) en op de verdieping een gemetselde erker. Boven de dakrand zet deze travee zich voort in een topgevel waarin een tegeltableau met daarin het bouwjaar 1921. Het oorspronkelijke tegeltableau boven de voordeur met het opschrift ‘PNEM’ is omstreeks 1955 verwijderd. De brede, natuurstenen plint is licht geprofileerd en loopt over in de onderdorpels van de vensters. De drie straatgevels zijn voorzien van gedetailleerde reliëfs in de natuurstenen banden tussen de vensters van de begane grond en de eerste verdieping. En bovendien in de natuurstenen, getrapte, strekse ontlastingsbogen boven de vensters van de verdieping. Alle ramen, ook die van de dakkapellen, zijn rond 1995 vervangen en hebben nu kunststof kozijnen.

In het interieur zijn kolommen en balken van het betonnen casco zichtbaar. Op de begane grond en op de eerste verdieping zijn de vloer en lambrisering van de hal voorzien van keramische tegels. In beide hallen zijn nog de loketten met houten kozijnen aanwezig. Op de begane grond zijn die rijk gedetailleerd en voorzien van glas-in-lood ramen. De vergaderkamer en de werkkamers op de begane grond aan de voorzijde hebben een betimmerde lambrisering, met gedetailleerd houtsnijwerk. De vergaderkamer kent een bijbehorend ameublement en betimmerde pilasters. Noordelijk van de entree is het trappenhuis gelegen. Het bestaat uit natuurstenen treden, een smeedijzeren balustrade in art-decostijl uit 1939 en geglazuurde tegels tegen de wanden. Op de eerste verdieping en op de zolderverdieping is de kamerindeling gewijzigd.