Bossche Monumenten 2020
Auteur: Ed Hupkens |
084. Met een 13e-eeuwse fundering
De fundering van het pand Hinthamerstraat 8 dateert uit de dertiende eeuw. Foto: Josephine Peren
Het pand Hinthamerstraat 8 ligt op de hoek van het smalle Rozemarijnstraatje. Dit steegje liep aan de binnenzijde van de eerste stadsmuur (rond 1225 voltooid) van de Hinthamerstraat naar de waterpoort over de Binnendieze (Groote Stroom). Via het straatje werd het achtererf ontsloten. Hier stonden in de 15e eeuw enkele huisjes aan een dwarssteegje, het ‘Wantstraetken” genaamd. Het erf en de steegjes stonden in de 15e eeuw in verbinding met de nabijgelegen Gevangenpoort in de Hinthamerstraat. Van het Wantstraatje en de daaraan gelegen huisjes is thans niets meer aanwezig. Sinds maart 2010 staat het complex aangewezen als gemeentelijk monument.
De voorgevel stamt uit de late 19e eeuw, de winkelpui is van recente datum (2001). Het pand heeft een oudere kern: de zijmuren en de verdiepingsbalklaag dateren uit de 15e eeuw, de fundering van de linkerzijmuur dateert uit de 13e eeuw. Het onderhavige perceel was van oorsprong onderdeel van een veel groter perceel, dat ook het linker buurpand omvatte. Dit grote perceel werd in de loop der eeuwen opgesplitst en steeds verder bebouwd met afzonderlijke panden. Aan de noordzijde sluit het aan bij de kleine woning Rozemarijnstraatje 4.
De voorgevel is een bakstenen topgevel van twee vensterassen breed, in neorenaissance-stijl uit de late 19e eeuw. De basementen van de penanten zijn van hardsteen en dateren van een oude winkelpui uit 1913. De gevel is gevat tussen hoeklisenen. Net boven de pui is een hardstenen cordonlijst, die om de hoeklisenen doorloopt, met direct er boven twee vensters. Deze zijn gevat onder segmentbogen met sluitstenen van kunststeen. In het boogveld zit siermetselwerk van gele bakstenen, die deels in andere kleuren zijn geglazuurd. De valramen bovenin zijn ingevuld met glas-in-lood en gebrandschilderde medaillons in het midden.
De vensters op de tweede verdieping zijn lager, met korfbogen in plaats van segmentbogen. De vloer van de tweede verdieping wordt in de gevel gemarkeerd door drie smeedijzeren smeedankers met krulwerk. In de topgevel zit centraal een rondboognis met een hardstenen lekdorpel. Op de rechter hoekliseen staat een hardstenen bol, bekroond door een smeedijzeren pijl. Op de linkerliseen ontbreekt zo’n bol.
De rechterzijgevel aan het Rozemarijnstraatje loopt niet helemaal evenwijdig aan de gedeelde linkerzijgevel. Doordat het straatje het oude verloop van de Gevangenenpoort en de eerste stadsmuur volgt, zit er een knik in. Daardoor versmalt de plattegrond eerst iets naar achter toe en wordt daarna weer breder.