Iedere zondag en woensdag
van 11:00 - 13:00 uur bij
ROS-Radio/ROS-TV-krant,
ZIGGO kan. 43 en Trinet kan. 532
Iedere zondag van 13:00 - 15:00 uur
en dinsdag van 12:00 - 14:00 uur bij
Lokaal 7, FM 107.4 en Lokaal7-app
en maandag en vrijdag van 18:00 - 20:00 uur bij Streektaalradio.nl
en natuurlijk 24 uur per dag
via onze website.

Bossche Monumenten 2020

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief
 
Ed Hupkens
Auteur: Ed Hupkens

061. Mannen- en vrouwenhuis

FotoBM 061Binnenplaats van het voormalige Oude Mannen- en Vrouwenhuis, thans de stadsbibliotheek. Anno 1968.
Foto: Erfgoed ’s-Hertogenbosch nr. 0010363

Het grote pand Hinthamerstraat 72 is sinds 1989 een rijksmonument. Van oudsher (1268) was hier de belangrijkste stedelijke instelling van liefdadigheid gevestigd, de Tafel van de Heilige Geest, in de volksmond ook wel het Geefhuis, Armhuis, Aalmoezeniershuis of het Spint genoemd.

Deze diende ter ondersteuning, verpleging en voeding van arme burgers. Deze stedelijke armenzorginstelling werd in de Franse tijd (1795-1813) veranderd tot Oude Mannen- en Vrouwenhuis en opvang van vondelingen. Een verbouwing volgde in 1817. De hoofdvleugel met binnenplaats dateert uit 1825 en is een ontwerp van de stadsarchitect Petrus Josephus de Zutter.

In 1826 werd het complex verbouwd. Daarbij werd onder meer het aan de Hinthamerstraat gelegen gedeelte opgehoogd en voorzien van een gepleisterde gevel. In 1838 werd de rechtervleugel gebouwd. Het College der Regenten van de Godshuizen vroeg in 1853 aan de Zusters van Barmhartigheid van Ronse (gesticht 1845) om religieuzen te sturen. Veertien zusters uit België vestigden zich dat jaar in ’s-Hertogenbosch om te werken in het mannen- en vrouwenhuis. In 1858 kwam de uitbreiding aan de Sint-Josephstraat tot stand, deze omvatte vleugels die nog uit de middeleeuwen stamden. Vrouwen en mannen sliepen apart, hetgeen tot in de jaren zestig van de 20ste eeuw normaal was; echtparen mochten elkaar alleen op de binnenplaats ontmoeten. De naam werd nog veranderd in Sint-Annagesticht en later in Sint-Leonardus. Tot 1970 bleef het complex als bejaardenhuis in gebruik. Tussen 1970 en 1974 vonden een grote restauratie en aanpassingen plaats van een vleugel tot een bibliotheek, naar ontwerp van architectenbureau Van Halteren, Roggen en Broere. Sinds 1974 is in het pand de stadsbibliotheek gevestigd.

De klassieke voor- en zijgevel kreeg bij de verhoging met een verdieping in 1826 zijn huidige, strenge, doristische verschijningsvorm. De met schijnvoegen gepleisterde, zilvergrijze gevel is op de begane grond gebosseerd en wordt geleed door hardstenen lijsten. Een geprofileerde kroonlijst rust op doristische hoekpilasters en verbergt het schilddak. De ingangspartij heeft een fronton dat de entree en zijramen overhuift. Er zijn twee-, zes- en achtruitsramen. De bovenramen hebben kroonlijsten. De achtervleugel aan de Sint-Josephstraat heeft gebosseerd pleisterwerk en getoogde ramen en is deels nog middeleeuws. De grote, fraaie deur stamt uit de bouwtijd. De derde verdieping wordt als mezzazino (halve, lage verdieping) opgevat, met attiek (verhoging boven de kroonlijst) daarboven op hoekpilasters.


© 2011 - 2024 'n Lutske Brabants - vrijdag 29 maart 2024 - Tijd: 00:00:00 - Webdesign: Broeklandsoft - Sponsor: Frans van den Bogaard