Brabantse Natuur 2023
Katteklootjes
Auteur: Hannie Nilsen |
Katteklootjes
Foto: Bosanemoon - Saxifraga - Jan van der Straaten
Vroege voorjaarsbodes, wie wordt er niet blij van. De eerste bosanemonen, leverbloempjes, speenkruid. Gewone bloemen die in het voorjaar kleur geven aan het Brabantse land. Inmiddels zijn we alweer wat weken verder en is de berk met kleine miniblaadjes groen geworden, beginnen de fruitbomen aarzelend wat bloesem te krijgen en staan er volop paardenbloemen. Nog even en dan kleuren de Pinksterbloemen de velden in een zacht wit-roze/paars.
Foto: Pinksterbloem - Saxifraga - Jan van der Straaten
Allemaal even mooi, al staan berkenbomen en bosanemonen bovenaan in mijn top 10. Maar op de derde plaats komt dan toch echt het speenkruid. Niet omdat het nu zo bijzonder mooi is maar omdat het geelbloeiende speenkruid echt de lente aankondigt. De plant is namelijk een echte zonaanbidder. Is er geen zon, dan blijven de blaadjes dicht.
Foto: Speenkruid - Saxifraga - Jan van der Straaten
De laagblijvende plant is te vinden in de bermen, langs greppels en slootjes en in bosjes. Nog voordat de bomen blad krijgen, kun je hem overal zien. Speenkruid is dan makkelijk te herkennen met zijn felgele bloemen en hartvormige, glimmende blaadjes. De normale bloeitijd is van eind februari tot begin mei. In zachte winters kun je soms in januari de gele bloemetjes al ontdekken. Na de bloei sterft de plant bovengronds af en lijkt hij verdwenen te zijn. Tot het volgende voorjaar.
Foto: Knolletjes Speenkruid Saxifraga - Rutger Barendse |
De naam is afgeleid van de ondergrondse knolletjes die op spenen lijken. Ook de Brabantse naam ‘Katteklootjes’ is te danken aan deze knolletjes. Een andere verklaring voor de naam is het feit dat de plant gebruikt werd tegen aambeien. Uit ‘Plantennamen nader toegelicht’ van Walter Deconinck: |
Foto: Speenkruid - Saxifraga - Jan van der Straaten
Vroeger werd speenkruid ook gebruikt als extra groente, een soort spinazie. Vooral de jonge blaadjes zijn rijk aan vitamine C en waren dus een goed middel tegen scheurbuik. Later in het voorjaar nemen de giftige stoffen in de bladeren toe en kan men de plant beter laten staan.
Foto: Speenkruid - Saxifraga - Jan van der Straaten
En natuurlijk kunt u voor vragen of opmerkingen altijd mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..