Bossche Monumenten 2023
Auteur: Ed Hupkens |
219. Hoektoren met zinken spits
Het pand Vughterstraat 2 heeft een opmerkelijke hoektoren en een verzorgde en gedetailleerde ornamentiek. Foto: Josephine Peren
Het pand Vughterstraat 2, op de hoek en in de rooilijn van Achter het Verguld Harnas, is een langgerekte winkelwoning met grotendeels aansluitende bebouwing aan de rechtergevel en de achtergevel. Het is gebouwd rond 1900 en vertoont kenmerken uit de neorenaissance. De kelder dateert deels uit de bouwtijd en is deels ouder, mogelijk 17e-eeuws. In 1913 is door de architect J. van de Berg de winkelpui gewijzigd. In 1919 is het winkeloppervlak vergroot ten koste van de oorspronkelijke achterwoning. De ingang naar de verdiepingen kwam daarbij geheel links in de gevel aan Achter het Verguld Harnas te liggen. Deze verdiepingen zijn verbouwd tot appartementen en in 1988 gemoderniseerd. Sinds mei 2001 staat het geregistreerd als rijksmonument.
Het complex beslaat een nagenoeg rechthoekige plattegrond. Het telt drie bouwlagen en een kapverdieping onder een driezijdig omlopend, afgeplat schilddak met noklijst. De kapverdieping aan de achtergevel is rechtgesloten. Op de hoek is een gedeeltelijk ingebedde, achtzijdige, drielaagse toren met zinken spits, voorzien van een windvaan. De gevels worden verlevendigd door gepleisterde speklagen, sluitstenen, cordonlijsten en deels verspringende, hardstenen waterlijsten. Onderlangs het pand bevindt zich een hardstenen [lint, bovenlangs een om de hoektoren lopende goot op consoles. Aan de Vughterstraat zijn samengestelde vensters, aan Achter het Verguld Harnas zijn stolpvensters, grotendeels met bovenlicht. Er zijn diverse, decoratief beschilderde borstweringen.
De linkergevel aan Achter het Verguld Harnas telt zes traveeën, met een risalerende vierde travee en muurnissen in de derde travee met kleine, rechthoekige vensters. In de eerste travee bevindt zich een paneeldeur met glas, op een hardstenen dorpel. De overhoekse toren is vanaf de tweede verdieping geplaatst en bestaat deels uit gesneden lijsten. Hij rust op een vijfzijdige, hardstenen console met daaronder een zandstenen vogelsculptuur. Aan weerszijden op de begane grond is de gemoderniseerde winkelpui. Die bestaat uit grote, stalen eenruiters met bovenlichten en is geplaatst tussen hardstenen zuilen met sokkelvelden.
Van het interieur is de vierdelige kelder opmerkelijk. Aan de noordzijde bevinden zichtwee kelderruimten met haakse tongewelven, die via een doorgang met elkaar verbonden zijn. De vloer is met plavuizen bekleed. Vanuit deze ruimten leidt een negentiende-eeuwse, langgerekte gang naar een aan de zuidzijde gelegen negentiende-eeuwse kelderruimte met troggewelf. De gang heeft een klinkervloer, een tongewelf in machinale baksteen en wanden in IJsselsteen. Verder zijn het trappenhuis, de deuren en diverse betimmeringen uit de bouwtijd vermeldenswaard. Voor de teruggeplaatste winkelingang (thans buiten) ligt een zwart-gele terrazzovloer met mozaïekpatroon.